«Το δυναμικό πρόσωπο της εκπαίδευσης»

Μέσα στην πορεία του Ελληνικού πολιτισμού οι νέοι υπήρξαν διαχρονικά το πιο ποιοτικό, ζωντανό και, κυρίως, πολύτιμο κομμάτι του κοινωνικού ιστού. Οι νέοι μας, το ανεκτίμητο αυτό πνευματικό κεφάλαιο που ανέκαθεν πασχίζαμε να διαφυλάξουμε, να πολλαπλασιάσουμε και να αναδείξουμε, αποτελούν το κέντρο του ενδιαφέροντος μας αλλά και τη μόνη σίγουρη επένδυση για τη χώρα μας. Ωστόσο, η επαναλαμβανόμενη εμφάνιση περιστατικών εμπλοκής ανηλίκων σε παράνομες δραστηριότητες σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια καταδεικνύει μια ανησυχητική πραγματικότητα όσον αφορά στην αύξηση των κινδύνων που ελλοχεύουν σε κάθε βήμα αυτής της ιδιαίτερα ευαίσθητης και ευάλωτης κοινωνικής ομάδας.

Η θεωρητική γνώση των λειτουργών της εκπαίδευσης πάνω σε ανάλογα κοινωνικά φαινόμενα και την επιστημονική προσέγγισή τους ποικίλει καθώς δεν υφίσταται σαφές υποχρεωτικό πλαίσιο κατάρτισης. Εκείνο που, εντούτοις, αποτελεί αδιαπραγμάτευτο γεγονός είναι το προσωπικό ενδιαφέρον των εκπαιδευτικών μας για την ολόπλευρη ανάπτυξη και την ασφάλεια των μαθητών, εντός και εκτός σχολικής μονάδας, και ο σκληρός αγώνας που καταβάλλουν προς την κατεύθυνση αυτή. Η εμπειρία και η καθημερινή επαφή τους με τα παιδιά και τους εφήβους αποτελεί πολύτιμη πηγή γνώσης των μοναδικών ικανοτήτων και εγγενών χαρισμάτων που διαθέτουν, αλλά, ταυτόχρονα, και του τρόπου σκέψης, των αναγκών, των προβληματισμών και των αδυναμιών τους. Ενδείξεις τις οποίες πρώτοι εκείνοι μαζί με τους γονείς εντοπίζουν και στο βαθμό που τους επιτρέπεται πασχίζουν να αξιοποιήσουν, προκειμένου να ενδυναμώσουν, να υποστηρίξουν, να διαπαιδαγωγήσουν, να διαμορφώσουν υγιείς συμπεριφορές και θετικές έξεις.

Απόδειξη της βαρύτητας που δίνεται στη πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και τη σωστή αντιμετώπιση είναι τα προγράμματα Αγωγής Υγείας που υλοποιούνται από εκπαιδευτικούς και μαθητές σε αρκετές σχολικές μονάδες του Βορείου Αιγαίου, τα οποία πραγματικά θα ήταν χαρά μας να γνωρίσουμε και να αναδείξουμε.

Ένα μόνο ενδεικτικό παράδειγμα της τεράστιας μάχης που δίνεται μέσα στα σχολεία μας είναι η θεματική συναυλία με τίτλο «Αστέρια που έσβησαν πρόωρα», η οποία έλαβε χώρα την Κυριακή 1 Απριλίου 2012, στο Δημοτικό Θέατρο Μυτιλήνης, με αφορμή αντίστοιχο εκπαιδευτικό πρόγραμμα Αγωγής Υγείας. Εκπαιδευτικοί, μαθητές και γονείς βασιζόμενοι στην ακράδαντη πεποίθηση ότι οι νέοι μας αποκομίζουν πολλαπλά οφέλη μέσα από τις ομαδικές δράσεις ανάδειξης των δεξιοτήτων, των ταλέντων και των δυνατών τους σημείων, την εξερευνητική μάθηση, την ευγενή άμιλλα, την υποστήριξη και την αλληλοδιδαχή και όχι μέσα από τη στηλίτευση και την περιθωριοποίηση, ένωσαν τις δυνάμεις τους, δείχνοντας το δυναμικό πρόσωπο της εκπαίδευσης.

Πρωτεργάτες της προσπάθειας αυτής ήταν η Υποδιευθύντρια του 4^ου ΓΕΛ Μυτιλήνης-Πρόεδρος του συλλόγου καθηγητών Αγγλικής Γλώσσας Λέσβου κα Μαρία Βαλιού, υπεύθυνη για τη συνολική επιμέλεια του εκπαιδευτικού προγράμματος, οι Διευθυντές του 3^ου Γυμνασίου, των 3^ου και 4^ου ΓΕΛ Μυτιλήνης, ο Σύλλογος Κ.Α.Λ.ΕΣ.ΜΑ που ανέλαβε το οικονομικό κόστος της ηχητικής επένδυσης της συναυλίας και ο εισηγητής κ. Παναγιώτης Τσουκαρέλλης. Καθοριστική υπήρξε η συμβολή της καθηγήτριας Μουσικής του 3^ου Γυμνασίου, κα Κωνσταντίνας Καραγιάννη, η οποία, με απόλυτο επαγγελματισμό και υψηλό αίσθημα παιδαγωγικής ευθύνης, κατάφερε να μετουσιώσει την αγάπη της για τη μουσική σε πράξη γόνιμου προβληματισμού και υγιούς ψυχαγωγίας για τους μαθητές των τριών σχολείων. Μαθητές και εκπαιδευτικοί έδωσαν σάρκα και οστά στην εκστρατεία εναντίον των καταχρήσεων αφιερώνοντας τον ελεύθερο χρόνο τους για την υλοποίηση του εν λόγω προγράμματος Αγωγής Υγείας καθώς οι προετοιμασίες και οι πρόβες έγιναν εκτός του σχολικού ωραρίου λειτουργίας.

Η δράση ήταν αφιερωμένη σε μια πλειάδα διάσημων καλλιτεχνών προικισμένων με όλα εκείνα τα χαρίσματα που ο Ελύτης ονόμασε τα τρία Τ της επιτυχίας: το Ταλέντο, την Τόλμη και την Τύχη. Αστέρια που ενέπνευσαν στο κοινό την αγάπη για τη ζωή, την εμπιστοσύνη στη πανανθρώπινη, διαχρονική αξία της μουσικής και την πίστη ότι ο κόσμος μας είναι πλούσιος σε αισθήματα, όνειρα και ιδανικά. «Είδωλα» που, ωστόσο, έφυγαν από τη ζωή τόσο απροσδόκητα και πρόωρα, έρμαια των απαγορευμένων ουσιών και των αυτοκαταστροφικών τάσεων στις οποίες τα παρέσυραν η αναπάντεχη δημοσιότητα, η αλόγιστη σπατάλη των μοναδικών ταλέντων τους, η στρεβλή εικόνα της επιτυχίας αλλά και του τιμήματος που απαιτείται για την κατάκτηση και τη διατήρησή της. Μορφές που έζησαν στα όρια της πιο οξύμωρης πραγματικότητας, καθώς ύμνησαν τη χαρά της ζωής, την αγάπη, τον έρωτα, τη φιλία, την ομορφιά, τη δεύτερη προσπάθεια μετά από κάθε αποτυχία, ενώ οι ίδιοι κατασπατάλησαν τις πηγαίες, έμφυτες ικανότητές τους, αποποιήθηκαν κάθε δικαίωμα στην ευτυχία και σταδιακά παραιτήθηκαν από την ίδια τη ζωή.

Πέρα από τον τεράστιο ηθικό, συναισθηματικό και ψυχολογικό αντίκτυπο που ενέχουν για τους ίδιους τους συμμετέχοντες τέτοιες βιωματικές προσεγγίσεις, αποτελούν συνάμα και τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο ενδυνάμωσης των μαθητών μας και ισχυροποίησης των αντιστάσεών τους. Ειδικότερα, όταν, μέσα από προγράμματα Αγωγής Υγείας και άλλες δραστηριότητες, οι μαθητές μας συστρατεύονται για να γίνουν φορείς και πολλαπλασιαστές σημαντικών κοινωνικών μηνυμάτων -εντός και εκτός της σχολικής κοινότητας, όταν επιλέγουν ύψιστες μορφές αγωγής (όπως είναι η τέχνη, ο αθλητισμός, ο εθελοντισμός κ.α.) για να «συνάψουν» ένα προσωπικό, αλλά κοινό, συμβόλαιο πορείας μέσα στη ζωή, όταν νιώθουν ισχυροί μέσα στη δυναμική και την αλληλεπίδραση της ομάδας, έχουμε κάθε λόγο να επισημαίνουμε τη διαμορφωτική αξία της εκπαίδευσης, να ενθαρρύνουμε τους μαθητές μας και να επαινούμε ανάλογες στοχευμένες δράσεις.